央视:周跃龙签运不佳 丁俊晖正处在最佳年龄段
Электролиттерд?? суда?ы ер?т?нд?лер? ?зара ?рекеттескенде реакция иондар арасында ж?ред?. М?ндай реакциялар ионды? реакциялар деп аталады. Демек, электролиттерд?? ер?т?нд?дег? химиялы? ?асиеттер? — иондарды?, я?ни катиондарды? ж?не аниондарды? касиеттер? болып саналады.
Ионды? реакцияларды? ж?ру жа?дайлары:
Т?нба т?з?ле ж?рет?н реакциялар.
[??деу | ?айнарын ??деу]Кальций хлорид?н?? СаСl2 ер?т?нд?с?не к?м?с нитратыны? AgN03 ер?т?нд?с?н ??ямыз:
Кальций хлорид? мен к?м?с нитраты ер?мтал т?здар, я?ни к?шт? электролиттер. Олай болса, ер?т?нд?де олар толы?ынан иондар?а диссоциацияланады. Оларды араластыр?ан?а дей?н ер?т?нд?лерде Са2+, Сl- ж?н? Ag+, N03 иондары б?лек-б?лек ж?ред?.Олай болса, жа?адан т?з?лген т?з — к?м?с хлорид? т?нба?а т?сед? де, кальций нитраты ер?т?нд?де иондар к?й?нде калады. Сонды?тан б?л реакцияны? тендеу? былайша жазылады:
б?л те?деуд? химиялы? реакцияны? толы? ионды? те?деу? дейд?. Те?деуден электролиттер арасында иондар алмасуы ж?рген?н к?рем?з. Б?ндай реакциялар ион алмасу реакциялары деп те аталады. Ер?т?нд?лерд? араластыр?анда реакция тек к?м?с иондары Ag+ мен хлор иондарыны? Сl- арасында ж?ред?, н?тижес?нде т?нба т?з?лед?. Ал кальций иондары Са2+ мен нитрат иондары N03 реакция?а ?атыспай, бос ион к?й?нде калады. Сонды?тан оларды те?деуд?? сол жа?ынан да, о? жа?ынан да кыс?артып, тек реакция?а т?сет?н иондарды ?алдырады. Осыдан реакция те?деу?н?? ?ыс?артыл?ан ионды? т?р? шы?ады:
?ыс?артыл?ан ионды? те?деу ж?рет?н химиялы? реакцияны? м?н?н к?рсетед?. Демек, к?м?с нитратыны? AgN03 ер?т?нд?с?не кез келген хлор анионы Сl бар электролит ер?т?нд?с?н ??йса?, к?м?с хлорид? AgCl т?нба?а т?сед?. Т?з ?ыш?ылы HCl мен оны? ер?мтал т?здарыны? орта? ?асиет? — к?м?с ионымен Ag т?нба беру? болса, к?м?с нитратымен AgN03 ер?мейт?н т?нба беру? — хлор ионыны? ?асиет? болып табылады. Сонды?тан к?м?с ионы Ag+ хлор ионына аны?та?ыш реактив рет?нде ?олданылса, кер?с?нше хлор ионы Сl к?м?с ионыны? аны?та?ыш реактив? болады. Барий хлорид?н?? ВаС? ер?т?нд?с?не натрий сульфатыны? Na2S04 ер?т?нд?с?н ?осамыз. Н?тижес?нде, а? т?ст? т?нба т?з?лед?. Реакцияны? молекулалы? те?деу?:
Толы? ионды? те?деу т?р?нде жазса?:
Демек, барий сульфатын т?нба?а т?с?ру ?ш?н Ва2+ ионы бар кез келген ер?т?нд?ге, ??рамында сульфат SO2- ионы бар кез келген ер?т?нд?н? ??ю керек. К?к?рт ?ыш?ылы ер?т?нд?с? мен оны? кез келген ер?мтал т?здарыны? орта? ?асиет?, оларды? ??рамында?ы сульфат ионыны? SO2- барий ионымен Ва2+ т?нба беру?мен сипатталады. Олай болса SO2- иондары Ва2+ иондарына аны?та?ыш, ал Ва2+ иондары SO2- иондарына аны?та?ыш реактив рет?нде ?олданылады. Айта кетет?н жа?дай, ион алмасу реакциясы ж?рет?нд?г?н б?лу ?ш?н ?ыш?ылдарды?, с?лт?лерд?? ж?не т?здарды? суда ер?г?шт?к кестес?не с?йену ?ажет.
Су ж?не бас?а аз диссоциацияланатын заттар т?з?ле ж?рет?н реакциялар.
[??деу | ?айнарын ??деу]Натрий гидроксид?н?? ер?т?нд?с?не хлорсутек ?ыш?ылыны? ер?т?нд?с?н к?ямыз. Б?л ?ыш?ыл мен нег?здерд?? арасында ж?рет?н бейтараптану реакциясы н?тижес?нде су т?з?лед?. Реакцияны? молекулалы? те?деу?:
Толы? ионды? те?деу т?р?нде жазса?:
Су ?те ?лс?з электролит екен? ?здер??е белг?л?. Ол иондар?а ете аз м?лшерде ыдырайды. Сонды?тан ион алмасу реакцияларында т?з?лет?н ?лс?з электролиттер молекула т?р?нде жазылады. Енд? ионды? те?деуд?? ?ыс?артыл?ан т?р?н жазайы?. Реакция?а Na+, Сl- иондары ?атынас?ан жо?. Оларды те?деуд?? ек? жа?ынан да алып тастаймыз. Демек, ??рамында гидроксид ОН ж?не сутек Н+ иондары бар ер?т?нд?лерд? ?рекеттест?рсек ?нем? су т?з?лед?. б?л реакция бейтараптану реакциясыны? м?н?н к?рсетед?.Керсет?лген т?ж?рибелерд?? нег?з?нде электролит ер?т?нд?лер?нде ион алмасу реакциялары ж?ру ?ш?н ер?т?нд?дег? кейб?р иондарды? ?зара байланысып, б?л?н?п шырып ?алуы керек екен?н к?рд?к. Ол ?ш?н реакция кез?нде:
- т?нба т?з?лу?;
- газ б?л?ну?;
- аз диссоциацияланатын зат т?з?лу? ?ажет.
Егер б?л жа?дайларды? еш?айсысы орындалмаса, онда электролит ер?т?нд?лер?н?? арасында ион алмасу реакциялары ж?рмейд?. Электролит ер?т?нд?лер?ндег? ион алмасу реакциялары т?нба т?з?лет?н, газ б?л?нет?н немесе аз диссоциацияланатын зат т?з?лет?н жа?дайларда ?ана ж?ред?.[1]
Дерекк?здер
[??деу | ?айнарын ??деу]- ↑ Химия: Жалпы б?л?м берет?н мектепт?? 9-сыныбына арнал?ан о?улы?. ??делген, толы?тыр?ан 2-бас. / Н. Н?рахметов, К. Сарманова, К. Жексембина, т.б. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2009. — 208 бет: суретт?. ISBN 2025-08-062-7
![]() | Б?л ма?алада еш сурет жо?.
Ма?аланы жет?лд?ру ?ш?н ?ажетт? суретт? енг?з?п к?мек бер???з. Суретт? ?ос?аннан кей?н б?л ?лг?н? ма?аладан аласта?ыз.
|
![]() | Б?л ма?аланы Уикипедия сапа талаптарына лайы?ты болуы ?ш?н уикиленд?ру ?ажет. |
![]() |
Б?л — химия бойынша ма?аланы? бастамасы. Б?л ма?аланы толы?тырып, дамыту ар?ылы, Уикипедия?а к?мектесе аласыз. |