就等你了老铁 《天堂之心》明日上线发车在即

百度 为了实现本世纪中叶把我国建成富强民主文明和谐美丽的社会主义现代化强国的宏伟目标，我们要切实把握社会主要矛盾的变化，高举中国特色社会主义伟大旗帜，坚持以马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、“三个代表”重要思想、科学发展观、习近平新时代中国特色社会主义思想为指导，坚持稳中求进工作总基调，坚持以人民为中心的发展思想，统揽伟大斗争、伟大工程、伟大事业、伟大梦想，统筹推进“五位一体”总体布局，协调推进“四个全面”战略布局，奋力开创新时代中国特色社会主义事业新局面。

Имамия - имамдылы?ты ж?не он ек? имам?а сенуд? д?нн?? нег?з? деп санап, Хаз?рет Пай?амбар (с.а.у.) ?айтыс бол?аннан кей?н Хаз?рет? ?ли мен оны? ?рпа?ыны? имамдар екен?н ?абылда?ан маз?аб. Б?л маз?абты? к?з?арасы - Хаз?рет? ?ли мен оны? ?рпа?ыны? имамдар екен?н ?абылдау болып табылады. Б?л маз?абты? к?з?арасы бойынша Хаз?рет? ?ли ж?не оны? он ек? ?лы мен немерелер? Алла?ты? аяттары ж?не Хаз?рет? Пай?амбарлы? ?сиет?мен имам болып та?айындал?ан.

?аз?рг? кездег? Иранны? ресми маз?абы бол?ан шиитт?к, осындай сен?мдерге ие. Имамды?ты? ?насс? ж?не ?сиет ар?ылы болатынына, сонды?тан да д?нн?? парыздарыны? б?р?н к?райтынына сенгенд?ктен Имамия деп аталатын б?л ?о?ам, он ек? имамды ?абылда?анды?тан ?Он ек?нш?лер? (Исн?ашария), сен?м, ?ибадат ж?не ?с-?рекет м?селелер?нде имам Жафар ?с-Сады?ты? к?з?арастары мен аны?тамаларына ба?ын?анды?тан ?Жа?фария? деп те аталады. Шиитт?кт?? нег?з?н ??райтын Имамия шиитт?кпен б?рге пайда бол?ан. Шиитт?кт?? ?ашан пайда бол?аны туралы кес?мд? б?р м?л?мет жо?. Б?ра? к?п тара?ан к?з?арас бойынша б?л фыр?а Хаз?рет? Х?сей?н Кербалада шей?т бол?аннан кей?н пайда бол?ан ?арсы ?рекеттерд?? н?тижес?нде саяси ж?не д?ни топ рет?нде к?рыл?ан. Ал маз?аб рет?нде он ек?нш? имам М?хаммед ?л-М?хдид?? жо?алуымен бастал?ан ?К?ш? жасырындылы?? (?айбат-и су?ра) кезе??нен кей?н ?абылдан?ан.Шиитт?кт??, сонымен катар Имамияны? пайда болуына ы?пал еткен басты фактор - имамды?, я?ни мемлекет басшылы?ы м?селес? болып табылады. К?пш?л?г? сасанидтерд?? ?дет-??рыптарыны? ы?палында бол?ан шииттерд?? к?з?арасы бойынша имамды? м?рагерл?к жолмен болады. Б?йры? ар?ылы ?кеден бала?а ?тед?. Хаз?рет? Пай?амбар (с.а.у.) ?айтыс бол?аннан кей?н о?ан е? жа?ын к?с? рет?нде Хаз?рет? ?ли мемлекет басшысы (имам-халиф) болу керек. Хаз?рет? ?ли Хаз?рет? Пай?амбарлы? (с.а.у.) жа?ыны ?ана емес, м?сылмандарды? е? беделд?с? (?фдалы) болып табылады. Олай болса, имамды??а е? лайы?ты адам - Хаз?рет? ?ли ж?не одан кей?нг? ?рпа?тары.

Ек?нш? жа?тан шииттер осы саяси т?с?н?кт? д?н ??ымы рет?нде ?алыптастыр?ан. К?з?арастарын ??ран аяттары ес?м ж?не сипаттарымен Хаз?рет? ?ли ж?не оны? ?рпа?ыны? Хаз?рет? Пай?амбардай (с.а.у.) кей?н имам болатынын к?рсеткендей, Расулуллах Гадир Хум ж?не ?ыртас о?и?аларымен бас?а да с?здер?нде Хаз?рет? ?лид? ?з?нен кей?н имам (мемлекет басшысы) ет?п та?айында?ан. Сонды?тан имамды? д?н ?д?с? (усул-и дин) болып табылады ж?не де ол м?сылман ?о?амыны? ерк? мен сайлауы ар?ылы ж?зеге аспайды. Кер?с?нше, имамды? д?нн?? нег?зг? парыздарыны? б?р? болып имам нег?здер? арасынан орын алады. Б?ра? та ??ран аяттары мен сахих с?ннеттерге ?ара?ан кезде Шии-имамияны? м?ндай т?с?н?г? мен сен?м?н а?и?ат?а шы?аратын д?л елдер кездеспейд?. Имамды?ты? ??ран мен с?ннет тарапынан Хаз?рет? ?ли ж?не оны? ?рпа?ына бер?лу? насс ж?не таинмен ж?зеге асырылатынды?ы. Исламны? нег?з? мен ?лемд?к екен?не тер?с келед?. ?йткен? Исламият жер бет?нде адам?а бас?ару ж?мысы мен адам?а саяси ер?к берген. Адам?а а?ылы, ?ылымы ж?не п?к?р?н ?олданыл, ?з?не сай бас?ару т?р?н белг?леуд?, бас?аруда с?з алуды, бас?арушыларды ?з ерк?мен та?даулы ?сын?ан. Мемлекет атын, т?р?н ж?не ?йымдарын, бас?арушыларды аны?тау ???ы?ын т?гелдей а?ылды ж?не ер?кт? адам?а берген. Осыларды назар?а ал?анда, Шии-имамияны? иманды?ты? насс ж?не та?айындаумен болу сен?м? де, ?Хаз?рет? ?ли - м?сылмандарды? е? беделд?с?? деген к?з?арасы да Ислам д?н?нде ?олдау таппа?ан. Хаз?рет? ?лид? м?сылмандарды? е? беделд?с? санауы - оларды? ?з к?з?арасы. Хаз?рет? Пай?амбар (с.а.у.) к?з ж?м?анда о?ан е? жа?ын адам Хаз?рет? ?лг? емес, Хаз?рет? Фатима бол?ан. К?не сасанид ?дет-??рыптарыны? ы?палында ?ал?ан шииттер Хаз?рет? Фатиманы? имамды?ын ?йел бол?анды?тан ?абылдама?ан.

Шииттерден бас?а м?сылмандарды? к?з?арасы бойынша имамды? (мемлекет басшысы) ерк? сайлау жолымен ж?рг?з?лед?. Шии-имамияны? иманды?тарына сенуд? д?нн?? нег?з? деп сана?ан он ек? имамы мыналар: ?ли бин ?бу Т?л?п (?айтыс бол?ан к?н? - 661 ж. 28 ?а?тар), Хасан бин ?ли (?.б.к. - 670 ж. 28 наурыз), Хусей?н бин ?ли (?.б.к. - 680 ж. 15 ?азан), ?ли бин ?л- Хусейн (?.б.к. - 713 ж. 17 ?азан), М?хаммед ?л-Ба?ыр бин ?ли Зейнелабидин (?.б.к. - 733 ж. 28 ?а?тар), Жа?фар ?с-Сады? бин М?хаммед (?.б.к. - 765 ж. 15 желто?сан), М?са ?л-?асым бин Жа?фер (?.б.к. - 799 ж. 1 ?ырк?йек), ?ли ?р-Риза бин М?са (?.б.к. - 818 ж. 24 тамыз), М?хаммед ?т- Та?и бин ?ли (?.б.к. - 835 ж. 25 ?араша), ?ли ?н-Наки бин М?хаммед (?.б.к. - 868 ж. 28 маусым), Хасан ?л-Аскари бин ?ли ?н- На?и (?.б.к. - 873 ж. 2 ?а?тар), М?хаммед ?л-М?хди бин Хасан ?л-Аскари (873 ж. жоталан кеткен).

?аз?р де т?р? деп есептелет?н он ек?нш? имам М?хаммед ?л-М??дид?? жо?алуынан, я?ни 873 жылдан 940 жылды? 27 мамыр?а дей?нг? кезе? Шии-имамияда ?к?ш? жасырындылы?? (?айбет-и су?ра) деп аталады. Хасан ?л-Аскари 873 ж. ?айтысбол?ан кезде ?лы М?хаммед эл-Махди жа- сырын?ан. М?не, осы жасырыну кезе??нде он ек?нш? имам мен шииттер арасында ?сеферил?к? (елш?л?к) ?ызмет ат?аратын т?рт адам онымен кездескен. ?Т?рт елш?? (суфера-и ербаа) деп аталатын б?л адамдар - ?бу Амр Осман бин Саид, ?бу Жа?фар М?хаммед бин Осман, Хусейн бин Рух ж?не ?ли бин М?хаммед.

Имамия тобыны? к?з?арасы бойынша т?рт?нш? елш? ?ли бин М?хаммедт?? 940 ж. 27 мамырла ?айтыс болуымен ?К?ш? жасырындылы?? кезе?? ая?талып, ??лкен жасырындылы?? (?айбет-и кубра) кезе?? бастал?ан. ?лкен жасырындылы? кезе??нде И. барлы? м?селелер? мен ?йымдарын ?хл-и б?йт, я?ни он ек? имамны? б?р?н?? жолымен келген риуаяттарды нег?зге алатын равилерд?? к?з?арастарын с?йенген.

Нег?з?нен, саяси ?рекет рет?нде пайда болып, кей?ннен д?ни маз?аб?а айнал?ан Имамия тобы Фатими, Бувейхи ж?не сафебилер сия?ты саяси ханды?тар?а с?йене отырып, ж?мыстарын ж?зеге асыр?ан. Б?ра?, ?лкен жасырындылы? кезе??нен (X ?.) Иранны? ресми маз?абы бол?ан?а дей?н (XV ?.) Ислам ?лем?нде ?лкен жет?ст?кке жетпеген. ?аз?рг? кезде ?Аятулла?у-л-Узма? (е? ?лкен аятулла) басшылы?ымен ?м?р с?р?п жат?ан И. тобы Иран Ислам Республикасыны? Ата за?ында мемл. ресми маз?абы рет?нде ?абылдан?ан. Ау?аныстан, Ирак, Ливия ж?не ?з?рбайжан сия?ты елдерде де Имамия тобына м?ше м?сылмандар кездесед?.

К?з?арастары. Имамия тобыны? д?ни к?з?арастары, нег?з?нде, саяси т?с?н?ктер?н?? жал?асы болып табылады. Т?ухид, сифатуллах (Алла?ты? сипаты), нубувет (Пай?амбарлы?) ж?не меад (а?ырет) та?ырыптарында д?ст?рл? Ислам т?с?н?г? ше?бер?нде ж?не ?хл-и Суннамен б?рдей п?к?рде. Б?ра? Пай?амбарлы??а, иманны? б?р б?л?г? бол?ан к?таптар?а иман туралы б?р?атар ?згеше т?с?н?ктер? бар. ?с ж?з?нде ?олымызда?ы ??ран К?р?мге ба?ын?анмен, оларды? М?хаммед бин Кулейни сия?ты ?лкен ?алымдары ??ранны? Хаз?рет? ?лиге жаздырыл?ан бас?а б?р н?с?аны? бар екен?н ж?не оны? ??ран н?с?асынан б?р жарым есе ?лкен екен?н айтады.

Имамияны? Пай?амбарлы? м?селелер?нде ?хли суннадан та?ы б?р айырмашылы? - с?ннет т?с?н?г?. Оларды? к?з?арасы бойынша д?нн?? нег?здер?не ?атысты болсын, ?с- ?рекеттерге ?атысты болсын Исламны? хадиске с?йенет?н ?рб?р ?к?м? тек ?хли Б?йт ж?не солар?а с?йенет?н равилерд?? риуаяттары нег?зге алына отырып шы?арылады. Хаз?рет? Пай?амбарлы? (с.а.у.) с?ннет? ж?не он т?рт к?н?с?з к?с?н?? (Хаз?рет? Пай?амбарды? (с.а.у.) ?ызы Фатима ж?не Хаз?рет? ?ли мен он ек? имам), Хаз?рет? Пай?амбардай (с.а.у.) ал?ан риуаяттары д?нд? т?с?нд?р?п, аны?тайды. Имамия к?з?арасы бойынша б?р хадист?? сахих болып саналуы тек ?хли Б?йтке с?йену? ар?ылы болады, ?йтпесе ол ?хадис дайыф? деп ?абылданады немесе ?абылданбауы. Сонды?тан олар сахабаларды Хаз?рет? ?лид?? ?рекеттер?не ?арай ба?алайды ж?не о?ан ?арсылы? б?лд?ргендерд?? залым ж?не м?ртед (д?ннен шы??ан) екен?н айтады. Хаз?рет? ?лид?? ?асында болма?ан сахабаларды? риуаяттарына сенбейд? ж?не де оны д?лел ет?п алмайды. Имамия тобыны? нег?зг? сен?м? мен к?з?арасы - имамды?. Оларды? к?з?арасы бойынша иман д?нн?? б?р? деп санайтын имамды??а сенумен толы?тырылады. Сонымен ?атар Имамия ?рб?р ?асырда Пай?амбар ?ызмет?н ат?аратын, адамдарды? а?и?ат?а жету?не к?мектесет?н к?н?с?з б?р имамны? бар болатынын сенед?. Оларды? к?з?арасы бойынша Пай?амбар ж?беру де ила?и жа?сылы? болып табылады. Сонды?тан да имамды? Пай?амбарлы?ты? жал?асы болып табылады.

Имамия к?з?арасы бойынша имамны? сайлануы насс ар?ылы немесе сол имамнан б?рын?ы имамны? оны? имамды?ын аны?таумен болады. Имам адамдарды? ?алауымен немесе та?айындауымен сайланбайды. Ал?аш?ы имам Хаз?рет? ?лид?? имамды?ы Алла?ты? аяттары (насс) ж?не Хаз?рет? Пай?амбарды? (с.а.у.) белг?леу?мен (?сиет) т?ра?ты. Сонымен ?атар, Хаз?рет? ?ли мен оны? жолына т?скен он б?р к?н?с?з имам. Алла? олар?а мойынс?нуды б?йыр?ан. ?Улу-л- ?мр? (б?йры? иелер?) к?с?лер болып табылады. Олар Алла? ?ылымыны? ?азынасы, уа?ид? т?с?нд?руш? ж?не т?ухидт?? шарттары. Олар ?ател?к пен жа?ылысудан кор?ал?ан (масум) к?с?лер.

Б?л жа?дайда Имамия к?з?арасы бойынша имамды? д?н нег?здер?н?? б?р? болып табылады. Имам?а мойынс?ну - Алла??а мойынс?ну деген с?з. Имам?а ?арсы шы??ан адам Алла??а бас к?терген адам деп саналады. М?м?ндер д?ни ж?не д?ниел?к ?стер?нде м?ндетт? т?рде имамдар?а ба?ыну керек. Он ек? к?м?нс?з имамны? он ек?нш?с? М??ди Мунтазар (оны келед? деп к?тед?) болып, ?аз?р де т?р?, ?иямет орнаудан б?рын з?лымды? тол?ан д?ниеге ?д?лд?к орнату ?ш?н келед?. Олай болса, М??дид?? келет?н?не сену де иман нег?здер?н?? б?р? болып табылады. Ал ?хли сунна к?з?арасы бойынша имамды? д?нн?? нег?здер?нен емес. М?сылмандар к?мд? ?алап та?даса, сол имам (мемлекет басшысы) болады. Имамды? д?ни м?ртебе болма?анды?тан, имам да к?шс?з немесе к?семд?к ерекшел?кке ие емес. Имам сайлау насс ж?не ?сиет ар?ылы емес, та?дау жолымен ж?рг?з?лед?.

Рижат (имамны? ?айтып оралуы), б?да (орта?а шы?у) ж?не т?кие (жасырыну) Имамия шиасыны? д?ни сен?мдер? арасынан орын алады.

?ибадат пен ?с-?рекеттерге ?атысты к?з?арастарын келсек, К?тап, с?ннет, ижма ж?не ?иясты д?ни ?к?мдер?н?? ?айнар к?з? рет?нде ?абылдайтын Имамия шиасы ?ибадаттар мен оны? жасалу т?рлер?нде ?хли с?ннетпен б?рдей к?з?арасы б?л?сед?. Намаз, ораза, ?ажылы? ж?не зекет сия?ты ?ибадаттарды да сол ?алпында ?абылдап, т?с?нд?ред?. Б?ра? д?ни-амалды? ?к?мдерд? аны?тауда к?н?с?з имамдарды? риуаяттарын ж?не Алла?ты? д?лел? деп санайтын ?алымдарды? орта? к?з?арастарын бас?ару ?д?с? рет?нде ?абылдайды. Имам Жа?фар Сады?ты? т?с?нд?рмелер?не с?йенет?н фик?ты? ?к?мдер? Ханафил?кке ?те жа?ын.